Κάθε χρόνο, εκατοντάδες συμπολίτες μας χάνονται στους δρόμους.
Η Ελλάδα παραμένει στις χειρότερες επιδόσεις της Ευρώπης, με 61 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκους, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 46. Το 2024, 662 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε τροχαία ατυχήματα (αριθμός που αυξάνεται σταθερά την τελευταία πενταετία). Πίσω από αυτούς τους αριθμούς δεν κρύβεται μόνο η ανθρώπινη απροσεξία, αλλά κυρίως οι αδυναμίες ενός κράτους που δεν φροντίζει τις υποδομές του και δεν επενδύει στην πρόληψη.
Το οδικό δίκτυο της χώρας γερνά και συντηρείται αποσπασματικά. Οι υποδομές μας σχεδιάστηκαν για άλλες εποχές και δεν ανταποκρίνονται Οι πόλεις σχεδιάστηκαν για την ταχύτητα και το Ι.Χ., όχι για τον άνθρωπο, ενώ οι υποδομές για πεζούς, ποδηλάτες και ευάλωτους χρήστες παραμένουν ελλιπείς. Η Πολιτεία εξακολουθεί να μεταθέτει την ευθύνη αποκλειστικά στους οδηγούς, τη στιγμή που οι δρόμοι, η σήμανση, ο φωτισμός και η συντήρηση αποτελούν κρίσιμους παράγοντες ασφάλειας. Την ίδια ώρα, η καταχρηστική χρήση των ΣΔΙΤ οδηγεί σε έργα αμφίβολης προτεραιότητας και χαμηλής ωριμότητας, χωρίς διαφάνεια και χωρίς ουσιαστικό όφελος για τον πολίτη. στις σημερινές ανάγκες μιας σύγχρονης, ασφαλούς κινητικότητας.
Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι η ασφάλεια στους δρόμους δεν επιτυγχάνεται μόνο με κανόνες και αστυνόμευση, αλλά με συνολικό σχεδιασμό. Το σουηδικό Vision Zero, που υιοθετήθηκε από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, βασίζεται στην παραδοχή ότι το ανθρώπινο λάθος είναι αναπόφευκτο, αλλά δεν πρέπει να είναι θανατηφόρο. Η ευθύνη κατανέμεται σε όλους όσοι σχεδιάζουν, κατασκευάζουν και διαχειρίζονται το οδικό σύστημα, με επίκεντρο την ανθρώπινη ζωή. Η επιτυχία αυτής της προσέγγισης προϋποθέτει πολιτική βούληση, συντονισμό και λογοδοσία… στοιχεία που στη χώρα μας εξακολουθούν να λείπουν.
Η Δημοκρατική Συμπαράταξη Μηχανικών πιστεύει ότι η οδική ασφάλεια πρέπει να γίνει εθνική προτεραιότητα και να στηριχθεί σε συνεκτικό σχέδιο, με τεχνική τεκμηρίωση και διαφάνεια.
Οι προτάσεις μας εστιάζουν στη ριζική αναβάθμιση των υποδομών, στην οργάνωση της πρόληψης, αλλά και στην αλλαγή νοοτροπίας γύρω από τη μετακίνηση:
• Θεσμοθέτηση συνεκτικής εθνικής στρατηγικής οδικής ασφάλειας, δεσμευτικής για όλες τις κυβερνήσεις, με σαφή ιεράρχηση έργων και μετρήσιμους δείκτες.
• Στοχευμένες παρεμβάσεις βελτίωσης του οδικού δικτύου σε σημεία υψηλής επικινδυνότητας, βάσει αξιόπιστων δεδομένων.
• Αναβάθμιση υποδομών για πεζούς και ποδηλάτες και εκπόνηση σχεδίων οδικής ασφάλειας σε κάθε πόλη.
• Προώθηση ήπιων μορφών μετακίνησης και ενίσχυση της “Πόλης των 15 λεπτών”.
• Ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, που μειώνουν αποδεδειγμένα τα τροχαία και τους ρύπους.
• Αναβάθμιση σιδηροδρομικών, οδικών και λιμενικών υποδομών
• Δημιουργία Εθνικού Παρατηρητηρίου Κινητικότητας και Οδικής Ασφάλειας με ανοιχτά δεδομένα και διαφάνεια στην παρακολούθηση δεικτών.
• Πλήρεις μελέτες και ωρίμανση έργων πριν από κάθε δημοπράτηση. Να μπει τέλος στις πρόχειρες εξαγγελίες και στην καταχρηστική χρήση των ΣΔΙΤ.
• Εκπαιδευτικές δράσεις και καμπάνιες ευαισθητοποίησης, με έμφαση στους νέους και στην οδική παιδεία.
• Σχέδια βιώσιμων αστικών εμπορευματικών μεταφορών σε συνεργασία με δήμους και τον κλάδο των logistics.
• Σύσταση κεντρικού φορέα συντονισμού για τη συνεχή εφαρμογή και αξιολόγηση της εθνικής στρατηγικής.
Η Ελλάδα χρειάζεται ένα δίκαιο και ανθεκτικό σύστημα υποδομών, που να προστατεύει τη ζωή κάθε πολίτη και να αποδεικνύει ότι η ανθρώπινη ζωή δεν είναι κόστος αλλά προτεραιότητα. Ως Δημοκρατική Συμπαράταξη Μηχανικών πιστεύουμε πως η χώρα μπορεί -και πρέπει- να αποκτήσει ένα σύγχρονο πλαίσιο μετακινήσεων, όπου ο άνθρωπος και η ασφάλειά του θα βρίσκονται στο επίκεντρο.
