Το 2020 κλείνει ένας επταετής κύκλος για τα αμιγώς οικιακά προγράμματα Εξοικονόμησης Ενέργειας. Τα προγράμματα Εξοικονομώ Κατ’ οίκον, αγκαλιάστηκαν στο σύνολό τους από όλους τους εμπλεκόμενους τόσο ιδιοκτήτες όσο και κατασκευαστές. Τα οφέλη τεράστια για τα νοικοκυριά λόγω της εξοικονόμησης ενέργειας, αλλά και για το κράτος επειδή καταπολεμά ευθέως την αδήλωτη εργασία και την παραοικονομία. Αυξάνεται ο κύκλος εργασιών των μικρομεσαίων κατασκευαστικών εταιριών και το σημαντικότερο απ’ όλα είναι ότι τηρείται ένα ελάχιστο επίπεδο ποιότητας μέσω των θεσπισμένων ανώτατων ορίων κόστους παρεμβάσεων τα οποία αποτελούν τις περισσότερες φορές τον κανόνα και αποφεύγονται οι συνήθεις εξωφρενικές εκπτώσεις.
Ενώ, λοιπόν, τα συγκεκριμένα προγράμματα αποτελούν εξαιρετικό εργαλείο καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας των νοικοκυριών και ως ένα βαθμό μόχλευσης ιδιωτικών κεφαλαίων για υλοποίηση μικρών έργων ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης ενέργειας, μετά από τρείς κύκλους εφαρμογής και τόνους χυμένης μελάνης, υποσχέσεων και εξαγγελιών, ξαναφτάνουμε στο ίδιο σημείο. Ενώ θα περίμενε κανείς πως ένα Υπουργείο μιας χώρας που προσπαθεί να φτάσει στη μεταλιγνιτική εποχή της θα αναζητά πόρους, ώστε να κλιμακώσει τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, όπως κατά τύχη ή κατά σχέδιο έκανε η αμέσως προηγούμενη (Εξοικονομώ Κατοίκον ΙΙ Α’ και Β΄ Κύκλος), αντιθέτως προκύπτει πως ούτε ένα λογισμικό της προκοπής δεν μπορεί να εξασφαλιστεί.
Προς τούτο, καλούμε εγκαίρως την κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπουργείο (τρείς μήνες πριν την ανακοινωθείσα ημερομηνία έναρξης) να αφουγκραστεί στα εξής:
- Λειτουργικό Σύστημα
Δεν είναι αποδεκτό από τους μηχανικούς στο σύνολό τους η λογική του «ο πιο γρήγορος κερδίζει». Ο υφιστάμενος τρόπος λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος, προσβάλει εμάς, τους ιδιώτες που μας εμπιστεύονται και καταστρέφει τις επαγγελματικές μας σχέσεις αναίτια. Αν είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς τα προβλήματα που προκύπτουν, ας αναλογιστεί το χάος που θα επικρατούσε αν η κατάθεση των αιτήσεων του Αναπτυξιακού Νόμου γίνονταν με τον ίδιο τρόπο. Είναι λάθος και καταστροφικό να ξαναλειτουργήσει το πληροφοριακό σύστημα με τον ίδιο τρόπο. Πλήττει την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους συναδέλφους μηχανικούς και προς τα ίδια τα Προγράμματα Εξοικονόμησης Ενέργειας. Αν τα ίδια τα συναρμόδια Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης και Επενδύσεων δεν δύνανται και δεν προλαβαίνουν στο χρονικό διάστημα των τριών μηνών να προβούν στις απαραίτητες βελτιώσεις προκειμένου να εφαρμοστούν άλλοι τρόποι υπαγωγής των κατοικιών στο Πρόγραμμα, ας το αναθέσουν στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο διατείνεται ότι κάνει ψηφιακά άλματα και άθλους.
- Λιμνάζουσες Αιτήσεις
Υπάρχουν ήδη αιτήσεις για τις οποίες έχουν καταχωρηθεί στοιχεία, αλλά δεν έχουν ολοκληρωθεί εγκαίρως με αποτέλεσμα να μην έχουν υπαχθεί οι ενδιαφερόμενοι στο πρόγραμμα. Η έναρξη νέου κύκλου Εξοικονομώ χωρίς προτεραιότητα ή μέριμνα σε αυτές τις αιτήσεις, συνιστά χλεύη και αδιαφορία προς τους πολίτες και τους μηχανικούς τους οποίους εμπιστεύτηκαν. Δεν λαμβάνει υπόψη τις ανθρωποώρες που ξοδεύτηκαν για την προετοιμασία των αιτήσεων και τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν τόσο οι μηχανικοί όσο και οι ενδιαφερόμενοι, προκειμένου να μπορούν να ανταποκριθούν στα προαπαιτούμενα του Προγράμματος. Από τη στιγμή που οι αιτήσεις βρίσκονται στην πλατφόρμα, ας γίνει αρχικά η επικαιροποίηση της επιθυμίας και των στοιχείων των ενδιαφερομένων και στη συνέχεια να ανοίξει πρώτα για αυτούς το Εξοικονομώ και έπειτα για νέες αιτήσεις.
- ΠΕΑ
Για τις αιτήσεις που δεν έχουν προλάβει να υπαχθούν, έχουν εκδοθεί Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης τα οποία τις περισσότερες φορές δεν έχουν αποπληρωθεί. Η έκδοση ενός ΠΕΑ, αποτελεί κόστος τόσο για τον ενδιαφερόμενο όσο και για τον μηχανικό ο οποίος έχει προβεί σε πληρωμή των προκαταβλητέων φόρων και έκδοση του σχετικού παραστατικού. Από τη στιγμή, λοιπόν, που έχουν εκδοθεί ενεργειακά πιστοποιητικά και τα ακίνητα δεν έχουν υποστεί περαιτέρω παρεμβάσεις, θα πρέπει να γίνει ειδική μνεία και να υπάρξει η σχετική μέριμνα ώστε να μην οδηγηθούν στον κάλαθο των αχρήστων.
Όπως αναφέραμε και στην εισαγωγή, τα προγράμματα Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον έχουν αναδειχθεί σε πρωταθλητές απορροφητικότητας κονδυλίων και δύνανται να συνεχίσουν ακόμα δυναμικότερα. Είναι κρίμα λόγω αδυναμίας ικανοτήτων να τα οδηγήσουμε σε εκφυλισμό. Άλλωστε, τα προβλήματα διαγνώστηκαν έγκαιρα και από τον ίδιο τον Υπουργό (https://www.iefimerida.gr/oikonomia/exoikonomo-kat-oikon-erhetai-triti-fasi-programma). Ωστόσο, από έναν Υπουργό περιμένουμε ενέργειες και όχι διαπιστώσεις…!